Τα λιπαρά οξέα αποτελούν αναπόσπαστα δομικά στοιχεία των κυταρρικών μας μεμβρανών και διαχωρίζονται σε κορεσμένα, μονοακόρεστα και πολυακόρεστα. Τα τελευταία έχουν την μεγαλύτερη λειτουργική σημασία και με την σειρά τους κατηγοριοποιούνται σε δύο κύρια είδη : τα ωμεγα-6 (ή λινολεϊκό οξύ )και ωμεγα-3 λιπαρά οξέα (ή α-λινολενικό οξύ). Αξίζει να σημειωθεί ότι τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα συνθέτουν περίπου το 15-30 % του εγκεφάλου με κυρίαρχα στοιχεία το αραχιδονικό (AA) και το δεκαεξανοϊκό οξύ (DHA).
Μία από τις πιο ελκυστικές ανακαλύψεις τα τελευταία χρόνια είναι η σύνδεση των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων με συγκεκριμένες εγκεφαλικές και ψυχικές διαταραχές όπως κατάθλιψη, σχιζοφρένια, αυτισμό, δυσλεξία , παρορμητική και βίαιη συμπεριφορά. Σ’ότι αφορά στην κατάθλιψη, κλινικές έρευνες ολοένα και πιστοποιούν την ευεργετική δράση των ω-3 λιπαρών οξέων στην εξέλιξη ή αντιμετώπιση της νόσου.
Τα ω-3 λιπαρά οξέα που βρίσκονται κυρίως στα λιπαρά ψάρια (σαρδέλα, σολομό, τόνο,σκουμπρί) μέχρι στιγμής μας ήταν γνωστά λόγω της καρδιαγγειακής προστασίας και της αντιφλεγμωνικής τους ιδιότητας. Τα τελευταία χρόνια , οι ερευνητές τεκμηριώνουν όλο και περισσότερο την επίδραση των απαραίτητων λιπαρών οξέων στην λειτουργία του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος.
Επιδημιολογικά στοιχεία ανέδειξαν μια σημαντικά υψηλή συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης ψαριών και τον επιπολασμό της κατάθλιψης.Επιπλέον ,έχει βρεθεί ότι η έλλειψη των ω-3 (ως DHA) συνδέεται και με την επιλόχεια κατάθλιψη.
Aυτό που φαίνεται να έχει όμως μεγαλύτερη σημασία για την εξέλιξη της νόσου, είναι η αναλογία μεταξύ των ω-3 και ω-6 λιπαρών οξέων. Πάνω σ’αυτή την θεωρία, κλινική έρευνα έδειξε ότι άτομα με μικρότερες συγκεντρώσεις ω-3 λιπαρών οξέων και μεγαλύτερες ω-6 στο αίμα τους είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες να νοσήσουν από κατάθλιψη σε σχέση με τα άτομα που εμφάνιζαν μια καλύτερη ισορροπία των απαραίτητων λιπαρών οξέων. Ωστόσο, σε καμία περίπτωση τα ω-3 λιπαρά οξέα δεν υποκαθιστούν την χορήγηση των αντικαταθλιπτικών φαρμάκων που γίνεται υπό την ιατρική παρακολούθηση.
Αν και τ’αποτελέσματα των μελετών είναι ακόμα πρώιμα , τα στοιχεία για την δράση των ω-3 λιπαρών οξέων στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης είναι σίγουρα ενθαρρυντικά.
Τι θα πρέπει λοιπόν να περιέχει μια ισορροπημένη διατροφή ώστε να μας παρέχει τα απαραίτητα ω-3 λιπαρά οξέα ;
- Ελαιόλαδο και λάδι κανόλα ως τα βασικά λίπη της καθημερινής διατροφής.
- Άφθονα φρούτα , λαχανικά και χόρτα (ρόκα, ραδίκι,λαχανίδες, σέσκουλο,γλιστρίδα,άγρια χόρτα).
- Ψάρια ιδίως τα λιπαρά όπως σαρδέλα , αντζούγιες, ρέγγα, τόνο, σολομό, σκουμπρί, πέστροφα (περιέχουν 1.2-2.5 γρ ΕPA+DHA / 100 γρ.)
- Όσπρια
- Ξηροί καρποί και λιναρόσπορο
Τα ιχθυέλαια μπορεί να είναι ευεργετικά για όσους δεν καταναλώνουν ψάρια σε εβδομαδιαία βάση.Η ανάγκη για χορήγηση συμπληρωμάτων ιχθυέλαιου θα πρέπει πρώτα να έχει συζητηθεί με τον αρμόδιο γιατρό ή τον επιστήμονα διαιτολόγο.
