ΨΥΧΟΓΕΝΗΣ ΒΟΥΛΙΜΙΑ (BULIMIA NERVOSA)

Ι.ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Η Ψυχογενής Βουλιμία αναφέρεται ως  η συχνότερη διαταραχή καθώς εντοπίζεται 4-6 φορές συχνότερα της Ν.Ανορεξίας. Επιπλέον φαίνεται  πως  μέχρι και 50% των ατόμων  που αναζητούν θεραπεία για τον έλεγχο του βάρους τους  βιώνουν κάποια προβληματική συμπεριφορά απέναντι στη λήψη τροφής. Όλες οι διατροφικές διαταραχές πρέπει να εντοπίζονται έγκαιρα  και σε ειδικές περιπτώσεις ατόμων ν΄ακολουθούνται στρατηγικές που θ’αποτρέψουν τις προβληματικές καταστάσεις ακόμη και από την παιδική ηλικία.

Το χαρακτηριστικό γνώρισμα της βουλιμίας είναι η αδηφαγική συμπεριφορά δηλαδή το άτομο οδηγείται σε επεισόδια πολυφαγίας με έντονο το αίσθημα έλλειψης ελέγχου.Το επεισόδιο της υπέρμετρης λήψης τροφής μπορεί να διαρκέσει από μερικά λεπτά της ώρας μέχρι και μερικές ημέρες.Οι ποσότητες των τροφίμων διακυμαίνονται από τρεις έως τριάντα φορές πάνω από τις φυσιολογικές .Αυτό σημαίνει πως το άτομο σε «κακές ημέρες»με έντονα επεισόδια  μπορεί να υπερβεί τις 20,000 θερμίδες.

Ο πάσχων από βουλιμία επιλέγει να καταναλώσει υπερβολικές ποσότητες φαγητού όταν βρίσκεται μόνος του σε ιδιωτικό χώρο που δε θα γίνει αντιληπτός.Ως αποτέλεσμα των επεισοδίων ή των «κρίσεων» το άτομο νιώθει δυσαρέσκεια και ενοχή και καταφεύγει σε ανορθόδοξες «λύσεις» με στόχο να διατηρήσει και πάλι το βάρος του σε χαμηλότερο επίπεδο.Ενδοιάμεσα ή μετά το τέλος των  επεισοδίων  μπορεί ν’ακολουθήσει  πρόκληση εμετών, παρατεταμένη νηστεία, χρήση κλύσματος,καθώς και χρήση διουρητικών ή ανορεκτικών φαρμάκων. Είναι μία ενέργεια που θέτει σε κίνδυνο την υγεία τους καθώς δεν έχει προηγηθεί η συνταγογράφηση από τον γιατρό.

Τουλάχιστων 20% των βουλιμικών ατόμων κάνουν κατάχρηση φαρμάκων  και αλκοόλ και στις περισσότερες περιπτώσεις οι σύζυγοι,οι σύντροφοι ή οι γονείς αυτών των γυναικών δεν έχουν αντιληφθεί τέτοιες συμπεριφορές.

ΙΙ.ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ & ΑΙΤΙΑ

Η γενετική προδιάθεση και η αλληλεπίδραση των γονιδίων με το περιβάλλον μπορεί να πυροδοτήσουν την έναρξη διατροφικών διαταραχών. Συχνά οι διαταραχές γύρω από το φαγητό συνυπάρχουν με άλλες ψυχικές διαταραχές οπότε η θεραπεία γίνεται πιο περίπλοκη και ιδιαίτερη. Η κατάθλιψη, οι αγχώδεις διαταραχές καθώς και οι διαταραχές προσωπικότητας διαγιγνώσκονται συχνά σε άτομα με ψυχογενή ανορεξία ή βουλιμία.Λοιποί παράγοντες κινδύνου είναι η αυξημένη ανησυχία γύρω από το βάρος και την εικόνα σώματος, η παιδική ή /και γονεϊκή παχυσαρκία , η χαμηλή αυτοεκτίμηση και τέλος τα δυσάρεστα ή στρεσογόνα βιώματα.Υπάρχει επίσης και μία άλλη θεωρία σύμφωνα με την οποία αλλαγές στον τρόπο δράσης της σερετονίνης στο νευρικό σύστημα επηρεάζουν τις διατροφικές συμπεριφορές.

ΙΙΙ.ΚΛΙΝΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΟΓΕΝΟΥΣ ΒΟΥΛΙΜΙΑΣ

Διαταραχές ηλεκτρολυτών: Υποκαλιαιμία, υπομαγνησιαιμία, υπονατριαιμία,  μεταβολική αλκάλωση λόγω κατάχρησης διουρητικών.

Καρδιαγγειακές επιπλοκές : Αρρυθμίες, αδυναμία

Γαστρεντερικές επιπλοκές: Δυσκοιλιότητα, μειωμένη εκκένωση στομάχου,πρώιμος κορεσμός , οισοφαγίτιδα, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση,αιμορραγία ή διάτρηση πεπτικού λόγω συχνών κρίσεων πολυφαγίας και εμέτων.

Διαταραχές στο ενδοκρινικό & αναπαραγωγικό σύστημα: Aνωμαλίες κύκλου, κατακράτηση υγρών με οίδημα.

Οδοντικά προβλήματα: Διαβρώσεις της αδαμαντίνης των δοντιών & απασβέστωση

Eπιπλοκές στο μυοσκελετικό: Μυϊκή αδυναμία

Πνευματική δυσλειτουργία: Ελλιπής συγκέντρωση

Σωματικό βάρος: Κανονικό ή υπερβάλλον (σε αντίθεση με τη Ψ.Ανορεξία)

Σωματική ανάπτυξη: Συνήθως δεν επηρεάζεται

 

ΙV. ΔΙΑΓΝΩΣΗ  Ψ.ΒΟΥΛΙΜΙΑΣ

Όπως και στην περίπτωση της Ψ .Ανορεξίας, η διάγνωση επιτυγχάνεται από τον ψυχίατρο ή τον ειδικό ψυχολόγο σύμφωνα με συγκεκριμένα κριτήρια που έχουν αναρτηθεί στο Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders  του American Psychiatric Association.

V. ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η γνωστική συμπεριφοριστική θεραπεία (Cognitive behavior therapy) συστήνεται ως μέρος της θεραπείας που λαμβάνουν τα βουλιμικά άτομα.Επιπλέον, θεωρείται ως θεραπεία επιλογής καθώς στοχεύει στη μείωση των συχνοτήτων των βουλιμικών επεισοδίων και των αντισταθμιστικών αντιδράσεων.Πρόκειται για ένα μοντέλο ψυχοθεραπείας που βοηθάει στον εντοπισμό δυσγνωσιών και λαθεμένων αντιλήψεων του πάσχοντος περί διατροφής και δίατας αδυνατίσματος.

Σε αρχικό στάδιο,  ο ρόλος του ειδικού διαιτολόγου-διατροφολόγου είναι σημαντικός στην αξιολόγηση τόσο της  κλινικής εικόνας του ατόμου όσο και των διατροφικών συνηθειών. Έπειτα γίνεται η απαιτούμενη διαιτητική παρέμβαση υπό την μορφή συμβουλευτικής. Σε κάθε περίπτωση διατροφικών διαταραχών, η θεραπεία θα εξαρτηθεί κατά κύριο λόγο από την ιδιαίτερη σχέση εμπιστοσύνης του διαιτολόγου με τον θεραπευόμενο.